Pred domaćim sudovima brojni su slučajevi kršenja ljudskih prava, no zbog neadekvatnog rada institucija, većina ih završi pred Evropskim sudom za ljudska prava. Neizvršavanje presuda Evropskog suda problem je kojim se ili ne bavi niko u BiH, ili se bavi sporadično, naveli su iz ovog suda. Međunarodni dan ljudskih prava prilika je da se podsjetimo na brojna kršenja u ovoj oblasti- i zašto BiH izdvaja milionska sredstva za odštete.
JAKOB FINCI, predsjednik Jevrejske zajednice Bosne i Hercegovine
"Ne samo kako neko pogrešno misli ljudskim pravima Jevreja i Roma, nego ljudskim pravima preko 400 građana BiH koji nemaju pravo da se kandiduju za određene državne funkcije, ne samo zato što nisi pripadnici konstitutivnih naroda, nego i ako jesu ne žive na pravom dijelu teritorije nego žive na onoj drugoj polovici gdje se ta prava čini se ne priznaju."
U slučaju Sejdić-Finci na implementaciju odluke se čeka 11 godina. Presuda Pudarić protiv Bosne i Hercegovine posljednja je u nizu kojom je potvrđeno da je Ustav BiH diskriminatoran za mnoge građane, jer im uskraćuje pravo političkog učešća u javnoj vlasti isključivo zbog njihove etničke pripadnosti. Zbog neizvršavanja presuda Evropskog suda za ljudska prava naša zemlja bi mogla snositi sankcije i biti izbačena iz članstva Vijeća Evrope, smatraju u Evropskom sudu za ljudska prava.
FARIS VEHABOVIĆ, sudac Europskog suda za ljudska prava
"Ako uzmemo u obzir nedavno donesene presude poput Baralija gdje je presuda provedena prilično brzo zato što postojala mogućnost da Ustavni sud nametne rješenje. Gdje god postoji mogućnost da se presuda ne izvrši ona se ne izvršava."
A nisu izvršene ni presude slučajeva Azre Zornić, Fate Orlović, Ilijaza Pilava, Samira Šlake i druge. Iz Evropskog suda upozoravaju da bi to sve moglo koštati i već košta bh. građane.
FARIS VEHABOVIĆ, sudac Europskog suda za ljudska prava
"Ono što me žalosti je izostanak reakcije VSTV koje ne ukazuje na problem neizvršavanja presuda. U zadnjih godinu dana smo primili preko hiljadu predmeta koji se tiču neizvršavanja presuda redovnih sudova. Ono što država mora da plati to će platiti građani koji plaćaju porez."
Evropski sud za ljudska prava Bosni i Hercegovini tokom ove godine dostavio je 163 tužbe podnesene protiv BiH. Najviše je tužbi zbog kašnjenja i neizvršenja presuda domaćih sudova. Radi se o presudama donesenim na teret Zeničko-dobojskog, Srednjobosanskog, Hercegovačko-neretvanskog i Unsko-sanskog kantona. U ovoj godini doneseno je devet presuda Evropskog suda za ljudska prava protiv BiH, ukazali su iz Ureda agenta Vijeća ministara pred Evropskim sudom.
NIVES JUKIĆ, ombudsman za ljudska prava BiH
"I dalje imamo najveći broj predmeta iz odjela građanskih i političkih prava i oblasti pravosuđa…"
Kad građani iscrpe domaća pravna sredstva i ne dobiju zaštitu, obraćaju se međunarodnim tijelima i komitetima, i na kraju – Evropskom sudu za ljudska prava. Profesor Mitrović kaže da su presude izraz potrebe i da bi se trebale implementirati, a ne da budu predmet politike i politikanstva u državi.
LJUBINKO MITROVIĆ, doktor pravnih znanosti
"Presude u kojima se konstatuju nedostaci u pravnom ustavnom sistemu BiH. Presuda Sejdić- Finci, Pudarić…političkog su karaktera i one zahtijevaju politički dogovor nosilaca vlasti".
S obzirom na trenutnu situaciju u bh. pravosuđu, još dugo će se razgovarati o ljudskim pravima, navodi Finci, jer su u ovoj zemlji ljudska prava zamijenjena pravima konstitutivnih naroda.
IZVOR: Vebsajt BHRT, 10.12.2020.
Naslov: Redakcija