Vlada Republike Srpske je na 47. sjednici utvrdila Prijedlog budžeta Republike Srpske za 2024. godinu čiji ukupni okvir iznosi 5.735.000.000 KM, što je za 212 miliona KM ili 4% više od okvira Rebalansa Budžeta Republike Srpske za 2023. godinu.
Poreski prihodi u Prijedlogu budžeta za 2024. godinu iznose 4,2 milijarde i veći su za 10% u odnosu na ovogodišnji Rebalans, dok su neporeski prihodi veći za 16% u odnosu na Rebalans.
Kada su u pitanju budžetska izdvajanja, planirano je da za penzije bude izdvojeno milijarda 785 miliona KM, što je za 11% više u odnosu na Rebalans za 2023. godinu.
Doznake po osnovu penzijskog osiguranja su planirane prema dosadašnjem kretanju broja korisnika penzija i očekivanog broja korisnika u narednom periodu, te redovnom usklađivanju penzija u 2024. godini za 9,0%.
Iznos sredstava koja se izdvajaju za boračka davanja biće veći za 38% u odnosu na Rebalans i iznosiće ukupno 467,5 miiona KM.
Prijedlogom budžeta Republike Srpske za 2024. godinu planirana su sredstva za usklađivanje platnih koficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture, a koji imaju platni koeficijent niži od platnog koeficijenta pete platne grupe (viši stručni saradnik sa visokom stručnom spremom) definisanog Zakonom o platama zaposlenih u organima uprave. Pomenuto usklađivanje je definisano Sporazumom o dinamici usklađivanja platnih koficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, potpisanog između Ministarstva prosvjete i kulture, Ministarstva za naučno tehnološki razvoj i visoko obrazovanje i Sindikata obrazovanja, nauke i kulture Republike Srpske. Takođe, u skladu sa Zakonom o platama i naknadama sudija i javnih tužilaca u Republici Srpskoj su prijedlogom budžeta planirana sredstva za povećanje plata sudija i tužilaca u iznosu od 4,1 miliona KM.
Prijedlogom budžeta rashodi po osnovu korišćenja roba i usluga iznose 200,3 miliona KM, a najznačajnija sredstva sa ove stavke se izdvajaju za troškove električne energije, komunalnih, komunikacionih i transportnih usluga, te za stručne usluge.
U okviru ove stavke planirana je i podrška humanitarnim i društveno korisnim akcijama, kao i sredstva za Projekat izgradnje, adaptacije i opremanje objekata za djecu i omladinu, u ukupnom iznosu 50 miliona KM.
Doznake na ime socijalne zaštite lične, porodične i civilne invalidnine, socijalnu zaštitu, borački dodatak, za rješavanje problema izbjeglica i raseljenih lica, stipendije i za prevoz učenika koje se isplaćuju iz budžeta iznosiće 512,5 miliona KM, što predstavlja uvećanje od 136,3 miliona KM, odnosno 36% u odnosu na sredstva planirana Rebalansom.
Uvećanje ove grupe rashoda je u najvećoj mjeri rezultat uvećanja doznaka za mjesečni borački dodatak, u iznosu od 126,6 miliona KM. Od januara 2024. godine planirano je da se mjesečni borački dodatak obračunava po osnovici od 3 KM po mjesecu provedenom u zoni borbenih dejstava.
Uvećane su i doznake za porodične, lične i civilne invalidnine, u ukupnom iznosu od 15,4 miliona KM.
U okviru ove grupe rashoda planirana su sredstva za pružanje finansijske pomoći nezaposlenom roditelju četvoro i više djece u Republici Srpskoj, u iznosu od 60 miliona KM, što je u skladu sa brojem korisnika ovog prava.
Prijedlogom budžeta, izdvajanja za Fond zdravstvenog osiguranja biće 246 miliona KM, dok će za Fond dječije zaštite biti 40 miliona KM.
Kada je u pitanju podrška privredi, za uvođenje novih tehnologija planiran je iznos od 14,6 miliona KM, za povećanje plata radnika 15,6 miliona, a za povrat poreza i doprinosa za novo zapošljavanje radnika je planirano 5 miliona KM.
Sredstva namijenjena za program socijalnog zbrinjavanja radnika planirana su u iznosu 6 miliona KM.
Prijedlogom budžeta Republike Srpske za 2024. godinu, planiran je budžetski deficit u iznosu od 200,7 miliona KM, što u odnosu na iznos budžetskog deficita od 255,4 miliona KM, definisanog Rebalansom budžeta Republike Srpske za 2023. godinu, predstavlja umanjenje za 54,6 miliona KM.
Na 47. sjednici Vlade utvrđen je i Prijedlog programa ekonomskih reformi Republike Srpske za period 2024-2026. godina koji je izrađen na osnovu strateških dokumenata Vlade Republike Srpske i uz doprinos socijalnih partnera, a u skladu sa smjernicama Evropske komisije.
U predstojećem periodu biće nastavljene inicijative i višegodišnji reformski procesi definisani kroz reformske stubove čija je realizacija započeta u prethodnom periodu, a odnose se na ekonomski rast, digitalizaciju, reformu javnih preduzeća, zdravstvenu i socijalnu politiku i demografsku obnovu Republike Srpske.
U naredne dvije godine, predložena je realizacija sedam strukturnih reformi koje su podijeljene u tri uže oblasti: konkurentnost, održivost i otpornost i ljudski kapital i socijalne politike. Planirano je unapređenje konkurentnosti privrede kroz podršku tehnološkom razvoju i jačanju lanaca vrijednosti i snabdijevanja, povećanje efikasnosti poslovanja javnih preduzeća i njihovo restrukturisanje, energetska tranzicija, ubrzana digitalna transformacija, modernizacija i obnova transportne infrastrukture u skladu sa ciljevima Zelene agende. Takođe, planirano je veće zapošljavanje putem bolje usklađenosti obrazovanja i razvoj praktičnih znanja i vještina na tržištu rada, kao i unaprešenje kvaliteta i efikasnosti institucionalnih mehanizama za pružanje usluga socijalne i zdravstvene zaštite.
Prema projekcijama Programa ekonomskih reformi, stope privrednog rasta Republike Srpske u periodu 2024-2026. godina iznosiće 3,0%, 3,2% i 3,5% respektivno.
Vlada je utvrdila i Prijedlog odluke o dugoročnom zaduživanju Republike Srpske za 2024. godinu kojom se odobrava dugoročno zaduživanje u maksimalnom iznosu do 951.700.000 KM. Plan je da se u 2024. godini Republika Srpska dugoročno zaduži na domaćem i međunarodnom finansijskom tržištu, i to: na domaćem tržištu 141.700.000 KM i na međunarodnom tržištu 810.000.000 KM.
Sredstva pribavljena dugoročnim zaduživanjem biće upotrijebljena u skladu sa Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama Republike Srpske za finansiranje kapitalnih investicija, refinansiranje ukupnog duga ili dijela duga Republike Srpske, plaćanje uslovnih obaveza po osnovu garancija Republike Srpske, u cijelosti ili djelimično, u slučaju kada dužnik ne izmiri svoje finansijske obaveze, te za finansiranje budžetskog deficita u slučajevima kada Ministarstvo finansija procijeni da će planirani rashodi biti veći od iznosa planiranih prihoda.
Takođe, utvrđen je i Prijedlog odluke o kratkoročnom zaduživanju Republike Srpske emisijom trezorskih zapisa za 2024. godinu. U skladu sa Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama Republike Srpske, kratkoročni dug Republike ne može biti viši od 8% iznosa redovnih prihoda ostvarenih u prethodnoj fiskalnoj godini. Prema planu prihoda iz Rebalansa budžeta za 2023. godinu, maksimalan iznos stanja kratkoročnog duga u 2024. godini ne može biti viši od 337,85 miliona KM.
Vlada je utvrdila i Prijedlog odluke o iznosu garancija koje može izdati Republika Srpska u 2024. godini. Ovom odlukom odobrava se izdavanje garancija Republike Srpske za zaduženja u 2024. godini do iznosa od 500.000.000 KM, s tim da ukupna izloženost Republike Srpske po izdatim garancijama ne može biti viša od ograničenja definisanog Zakonom o zaduživanju, dugu i garancijama Republike Srpske, koje iznosi 15% BDP-a u toj godini.
Vlada Republike Srpske o zaduženjima za koje je izdala garancije Republike Srpske jednom godišnje informiše Narodnu skupštinu Republike Srpske putem informacije o dugu Republike Srpske.
Vlada Republike Srpske je na 47. sjednici utvrdila Prijedlog zakona o dopunama Zakona o doprinosima, koji će odmah po usvajanju biti upućen u hitnu proceduru razmatranja i usvajanja u Narodnoj skupštini Republike Srpske.
Razlozi za donošenje ovog zakona sadržani su u potrebi smanjenja opterećenja obrazovnih ustanova po osnovu obaveze uplate doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za učenike za vrijeme praktične nastave, odnosno tokom obavljanja stručne prakse kod poslodavca.
Predloženim zakonom za učenike i studente za vrijeme praktične nastave, odnosno tokom obavljanja stručne prakse kod poslodavca se smanjuje osnovica doprinosa sa 50% na 20% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu. Primjenom predloženog zakona, obrazovne ustanove bi imale 90.000 KM manju obavezu da obračunavaju i uplate doprinose.
Vlada Republike Srpske je na sjednici utvrdila i Prijedlog Zakona o dopunama Zakona o porezu na dohodak. Razlozi za dopune su dijelom sadržani u potrebi oslobađanja poreza na dohodak naknade učenicima na praktičnoj nastavi koja se obavlja kod poslodavca. Izmjene ova dva zakona trebalo bi da otvore mogućnost angažovanja većeg broja učenika na praktičnoj nastavi kod poslodavaca i povećanje efikasnosti obrazovnog procesa.
Predložene dopune Zakona o porezu na dohodak za drugi cilj imaju uvođenje u poreski sistem posebnog obveznika poreza od samostalne djelatnosti - malog poljoprivrednika koji ima prihod manji od 50.000 KM godišnje. Time se pravi razlika malog poljoprivrednika od lica koje obavlja poljoprivrednu djelatnost u formi preduzetnika.
Predloženo je da porodična gazdinstva sa prihodom manjim od 50.000 KM godišnje plaćaju porez na dohodak u tri godišnja iznosa, prema tri praga oporezivanja. Oni koji imaju manje od 12.000 KM prema ovom prijedlogu ne bi plaćali porez, a oni između 12.000 KM i 25.000 KM godišnje plaćali bi godišnje 200 KM. Prema ovom prijedlogu, oni čiji je prihod od 25.000 KM i 50.000 KM plaćali bi porez u iznosu od 400 KM godišnje.
Takođe, predloženo je da poreski obveznici ne moraju voditi poslovne knjige, već se njihova obaveza utvrđuje na osnovu izjave o prihodima. Administrativna obaveze poljoprivrednika će biti jednom godišnje izjava o prihodima kako bi Poreska uprava rješenjem odredila koji iznos su dužni platiti na godišnjem nivou.
Na sjednici Vlade je utvrđen i Prijedlog zakona o izmjeni Zakon o otpisu potraživanja kojim se uspostavljaju pravne pretpostavke za efikasniju naplatu poreskih obaveza, a kojima bi se olakšao finansijski položaj privrednih društava i poboljšala njihova tekuća likvidnost, imajući u vidu trenutnu krizu na globalnom tržištu.
Ovim prijedlogom stvara se pravni okvir da se poreskim obveznicima koji imaju neizmirene poreske obaveze dospjele do 31. decembra 2022. godine, izmirenjem cjelokupnog iznosa glavnog duga i troškova postupka prinudne naplate, otpišu potraživanja kamata, pod uslovom da se glavni dug izmiri do 1. jula 2024. godine.
Vlada je na 47. sjednici utvrdila i Uredbu o izmjenama uredbe o kriterijumima za utvrđivanje korisnika i načinu raspodjele sredstava od igara na sreću kojom su izmijenjeni korisnici naknade, jer se predlaže da se 7% od ukupnih naknada od igara na sreću raspodijeli i Fondu solidarnosti. Ministarstvu zdravlja i socijalne zaštite bilo bi usmjereno 37% ukupnih sredstava, Ministarstvu porodice, omladine i sporta 25%, Ministarstvu prosvjete i kulture 25%, Ministarstvu rada i boračko invalidske zaštite 13%, dok se 4% raspodjeljuje na resorna ministarstva. Namjena utroška sredstava ovih sredstava je za projekte i programe koji se bave socijalnom zaštitom i humanitarnom djelatnošću, problemima i zadovoljavanjem potreba lica sa invaliditetom, problemima zapošljavanja boračkih kategorija, pronatalitetnom politikom, kulturom, vaninstitucionalnim obrazovanjem i vaspitanjem djece i omladine i razvojem civilnog društva, te onih koji doprinose razvoju sporta i borbi protiv droge i svih oblika zavisnosti.
Izvršenje prihoda od naknada za priređivanje igara na sreću u budžetu Republike Srpske zaključno sa 22. novembrom 2023. godine iznosi 95,6 miliona KM, a očekuje se da će taj iznos za dostići oko 105 miliona KM za cijelu 2023. godinu. Shodno tome, prilikom planiranja raspodjele sredstava od igara na sreću u budžetu Republike Srpske za 2024. godinu korišćena je procjena izvršenja prihoda iz 2023. godine, odnosno 105 miliona KM.
Vlada je utvrdila Prijedlog Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o platama zaposlenih u osnovnim i srednjim školama i đačkim domovima u Republici Srpskoj, kao i Prijedlog zakona o izmjeni Zakona o platama zaposlenih u oblasti kulture Republike Srpske.
Razlog za donošenje ovih zakona je usklađivanje platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, a koji imaju platni koeficijent niži od platnog koeficijenta pete platne grupe definisanog zakonom kojim se uređuju plate zaposlenih u organima uprave, s ciljem poboljšanja materijalnog položaja ove kategorije radnika. Takođe, prema važećem Zakonu o platama za zaposlene u oblasti kulture Republike Srpske određena radna mjesta u ustanovama kulture nisu bila predviđena te je izvršena korekcija i dodati su u odgovarajuće platne razrede.
Predloženi zakoni su dio seta mjera za povećanje plata zaposlenih u Republici Srpskoj, a sve u skladu sa Sporazumom o dinamici usklađivanja platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, koji je potpisan 21. avgusta 2023. godine od strane Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, Ministarstva za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje i Sindikata obrazovanja, nauke i kulture Republike Srpske.
Izmjene ovih zakona predstavljaju još jednu od mjera Vlade Republike Srpske koje doprinose privrednom rastu i povećanju plata radnika, kao i poboljšanju ekonomsko-socijalnog položaja zaposlenih u osnovnim i srednjim školama i đačkim domovima.
Zakoni stupaju na snagu 1. januara 2024. godine.
Vlada Republike Srpske utvrdila je Prijedlog zakona o izmjenama Zakona o platama zaposlenih u oblasti visokog obrazovanja i studentskog standarda Republike Srpske, po hitnom postupku.
Razlog za donošenje ovog zakona je usklađivanje platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti visokog obrazovanja i studentskog standarda Republike Srpske sa platnim koeficijentima zaposlenih u organima uprave, s ciljem poboljšanja materijalnog položaja ove kategorije radnika. U pitanju je usklađivanje koeficijenata zaposlenih u visokom obrazovanju i studentskom stadardu koji imaju platni koeficijent niži od platnog koeficijenta pete platne grupe definisanog zakonom kojim se uređuju plate zaposlenih u organima uprave.
Predloženi zakon je dio seta mjera za povećanje plata zaposlenih u Republici Srpskoj, a sve u skladu sa Sporazumom o dinamici usklađivanja platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, koji je potpisan 21. avgusta 2023. godine od strane Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, Ministarstva za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje i Sindikata obrazovanja, nauke i kulture Republike Srpske.
Vlada je utvrdila Prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o platama zaposlenih u osnovnim i srednjim školama i đačkim domovima u Republici Srpskoj, kao i Prijedlog zakona o izmjeni Zakona o platama zaposlenih u oblasti kulture Republike Srpske.
Razlog za donošenje ovih zakona je usklađivanje platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, a koji imaju platni koeficijent niži od platnog koeficijenta pete platne grupe definisanog zakonom kojim se uređuju plate zaposlenih u organima uprave, s ciljem poboljšanja materijalnog položaja ove kategorije radnika. Takođe, prema važećem Zakonu o platama za zaposlene u oblasti kulture Republike Srpske određena radna mjesta u ustanovama kulture nisu bila predviđena te je izvršena korekcija i dodati su u odgovarajuće platne razrede.
Predloženi zakoni su dio seta mjera za povećanje plata zaposlenih u Republici Srpskoj, a sve u skladu sa Sporazumom o dinamici usklađivanja platnih koeficijenata zaposlenih sa visokom stručnom spremom u oblasti obrazovanja i kulture Republike Srpske, koji je potpisan 21. avgusta 2023. godine od strane Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, Ministarstva za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje i Sindikata obrazovanja, nauke i kulture Republike Srpske.
Izmjene ovih zakona predstavljaju još jednu od mjera Vlade Republike Srpske koje doprinose privrednom rastu i povećanju plata radnika, kao i poboljšanju ekonomsko-socijalnog položaja zaposlenih u osnovnim i srednjim školama i đačkim domovima.
Vlada Republike Srpske utvrdila je Prijedlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o ugostiteljstvu, kojim se uspostavlja Centralni informacioni sistem u oblasti ugostiteljstva u Republici Srpskoj.
Centralni informacioni sistem u oblasti ugostiteljstva je jedinstven i centralizovan elektronski informacioni sistem koji sadrži sve relevantne podatke o pružaocima usluge smještaja, objektima za smještaj i gostima, preko koga se vrši njihova evidencija i unose drugi podaci proistekli iz obavljanja ugostiteljske, odnosno turističke djelatnosti.
Usvojenim prijedlogom Zakona mijenjaju se i uslovi u pogledu stručne spreme lica koja u ugostiteljskim objektima za smještaj vrste hotel i u ugostiteljskom objektu za ishranu i piće vrste restoran, neposredno uslužuju goste (konobar), pripremaju topla i hladna jela za goste (kuvar), pripremaju i dekorišu tople, hladne i suve poslastice (poslastičar) i recepcioner, na način da ova lica u odnosu na prethodne zakonske odredbe kojima je propisana obavezna srednja stručna sprema u zanimanjima iz struke Ugostiteljstvo i turizam, prema usvojenom rješenju mogu da imaju i neku drugu srednju stručnu spremu.
Takođe, predloženim zakonom definiše se pojam “ugostiteljske usluge", kojim se omogućava ugostiteljima da u slučaju kada gost koristi više usluga u istom ugostiteljskom objektu, po okončanju pružanja usluga gostu izda jedan propisan račun za sve pružene usluge.
Ovim zakonom predviđeno je da jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se ugostiteljski objekat nalazi vrši kategorizaciju hostela i objekata seoskog turizma. Naime, imajući u vidu da je seoski turizam jedna od vodećih grana razvoja turističkog sektora, neophodno je da se postignu određeni standardi u pružanju tih usluga i time postigne bolja ponuda u ovoj oblasti. Takođe, s ciljem daljeg povećanja broja pružalaca usluga na selu u objektu seoskog turizma, ukinuto je ograničenje po pitanju broja gostiju kojima se istovremeno mogu pružati usluge smještaja, odnosno ishrane i pića.
Vlada Republike Srpske utvrdila je Nacrt Zakona o izmjenama i dopunama Zakona posebnom režimu izvršenja kazne zatvora.
Ovim zakonom uređuje se postupak raspoređivanja zatvorenika koji se nalaze na izvršenju kazne zatvora u Odjeljenje sa posebnim režimom izvršenja kazne zatvora, njegova organizacija, položaj zatvorenika, disciplinska i materijalna odgovornost zatvorenika, kao i postupanje prema zatvorenicima na izvršenju kazne doživotnog zatvora.
Osnovni razlog izmjena i dopuna ovog zakona je usklađivanje odredaba sa odredbama Krivičnog zakonika Republike Srpske i odredbama Zakona o izvršenju krivičnih i prekršajnih sankcija Republike Srpske, te terminološko usklađivanje sa odredbama Porodičnog zakona.
Izmjenama i dopunama detaljnije je propisan način izvršenja kazne doživotnog zatvora i postupanje sa zatvorenicima osuđenim na ovu vrstu krivične sankcije, koja će se izvršavati u Odjeljenjima posebnog režima izvršenja kazne zatvora.
Na ovaj način upotpunjen je pravni okvir za izvršenje kazne doživotnog zatvora i otklonjena je mogućnost postojanja pravnih praznina.
Vlada Republike Srpske utvrdila je Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Zakona o geološkim istraživanjima.
Pojedine odredbe zakona su izmijenjene i dopunjene s ciljem podsticanja privrednog razvoja Republike Srpske kroz stvaranje stimulativnog pravog okvira za izvođenje detaljnih geoloških istraživanja.
Vlada Republike Srpske na sjednici prihvatila je Informaciju o značaju transplantacije matičnih ćelija hematopoeze i aktivnostima na uspostavljanju registra doborovoljnih davalaca koštane srži u JZU Zavod za transfuzijsku medicinu Republike Srpske.
Vlada Republike Srpske zadužila je Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite da radi na proširivanju saradnje u oblasti transplantacije matičnih ćelija te pripremi sporazum sa nadležnim institucijama iz Republike Srbije, kojim bi se bliže uredio način postupanja prilikom sprovođenja neophodnih dijagnostičkih procedura koje podrazumijevaju pripremu davalaca za davanje matičnih ćelija u skladu sa procedurama Registra i standardima Svjetske asocijacije davalaca matičnih ćelija hematopoeze (WMDA), kao i sam način na koji bi se regulisali troškovi HLA tipizacije davalaca pri pristupanju u Registar Srbije.
Istovremeno, zadužuje se JZU Zavod za transfuzijsku medicinu Republike Srpske da nastavi sa razvojem kapaciteta i resursa u oblasti HLA tipizacije tkiva, odnosno matičnih ćelija a u cilju uspostavljanja Laboratorije za HLA tipizaciju tkiva i Registra dobrovoljnih davalaca koštane srži.
Vlada republike Srpske donijela je Plan odbrane od poplava u Republici Srpskoj u 2024. godini, Plan aktivnosti u pripremi i sprovođenju mjera zaštite i spasavanja od šumskih i drugih požara na otvorenom prostoru u Republici Srpskoj u 2024. godini, Plan aktivnosti u pripremi i sprovođenju mjera zaštite i spasavanja od zemljotresa u Republici Srpskoj za period 2024 - 2027. godina, te Plan aktivnosti na sprovođenju mjera zaštite i spasavanja od većih snježnih padavina i snijega od interesa za Republiku Srpsku za period 2024 - 2027. godina.
IZVOR: Vebsajt Vlade RS, 01.12.2023.
Naslov: Redakcija